Trong khuôn khổ các hoạt động của Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Việt Nam năm 2017, sáng 21/9, tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An đã chính thức khai mạc Hội nghị các quan chức cao cấp APEC về quản lý thiên tai lần thứ 11. Hội nghị có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hoàng Văn Thắng; đại diện UBND tỉnh Nghệ An cùng hơn 200 đại biểu đến từ 21 nền kinh tế APEC, các quan chức cao cấp các bộ, ngành, UBND các tỉnh và khối doanh nghiệp.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hoàng Văn Thắng nhận định: Khu vực châu Á - Thái Bình Dương có nền kinh tế năng động và đầy bản sắc văn hóa. Khu vực đang hướng tới mục tiêu phát triển hòa bình và thịnh vượng trên thế giới nhưng cũng là khu vực hứng chịu nhiều rủi ro thiên tai nhất. Trong đó, Việt Nam là nước thường xuyên hứng chịu nhiều thiên tai, gây thiệt hại về người và tài sản; việc tổ chức Hội nghị tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An là một trong những tỉnh Miền Trung Việt Nam vừa hứng chịu cơn bão số 10, đây cũng là cơ hội để Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm trong phòng chống thiên tai, đồng thời học hỏi kinh nghiệm quý từ các nền kinh tế nhằm nâng cao năng lực quản lý rủi ro thiên tai của Việt Nam và các nước APEC ngày càng tốt hơn.
Trong ba ngày làm việc, từ ngày 20 - 22/9, trong đó có 01 phiên hội nghị kỹ thuật bên lề Hội Thảo và 02 phiên Hội nghị chính thức, trong đó tập trung vào các vấn đề tăng cường hợp tác và đổi mới công nghệ tiên tiến hỗ trợ hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai.
Các đại biểu đã chia sẻ, trao đổi về công tác ứng dụng khoa học công nghệ, tăng cường thông tin truyền thông và hợp tác liên vùng đặc biệt là hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ để tăng cường hiểu biết chung về thiên tai “bình thường mới” (khái niệm "bình thường mới” hay "new normal" được sử dụng để phản ánh tình hình thiên tai hiện nay ngày càng phức tạp, khó có thể dự đoán trước về tần xuất, cường độ và mức độ tàn phá) và những rủi ro thiên tai đang diễn ra. Thuật ngữ “Xây dựng lại để tốt hơn” hay “build back better” viết tắt là BBB với các tham luận nhằm xây dựng lại phát triển các giải pháp vận hành hạ tầng thông tin trong công tác điều hành, ứng phó với thiên tai; đổi mới ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác phòng chống các loại hình thiên tai, trong đó tập trung giải quyết vấn đề sạt lở dải ven bờ, sạt lở đất và lũ quét, bão mạnh, siêu bão, sóng thần.
Tại phiên họp kỹ thuật ngày 20/9/2017, đồng chí Phan Thanh Hùng- Chánh văn phòng Ban chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh- Chi cục Trưởng Chi cục Thủy lợi Thừa Thiên Huế cũng đã tham gia chia sẽ một số giải pháp như: giải pháp thi công công trình xây dựng kè chống xói lở bằng phương pháp sử dụng vật liệu địa phương làm rồng tre chi phí thấp để gia cố chân kè sông Hương đoạn Kim Ngọc, xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà; giải pháp cọc ván lasen bằng bê tông cốt thép dự ứng lực gia cố chân kè biển tại xã Phú Thuận, huyện Phú Vang; vấn đề xây dựng làng an toàn, thôn an toàn lồng ghép với phát triển kinh tế xã hội trong việc xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam. Các giải pháp nói trên được Hội nghị quan tâm và đánh giá cao.
Qua ba ngày Hội thảo, các đại biểu đã nghe và thảo luận với hơn 20 báo cáo từ các nền kinh tế, chia sẻ nhiều thông tin về phát triển các hệ thống hạ tầng công nghệ - thông tin và áp dụng các công nghệ mới để đối phó với thiên tai.
Chiều 22-9, Hội nghị Quan chức cao cấp APEC về quản lý thiên tai lần thứ 11 đã bế mạc. Chủ trì phiên bế mạc có ông Trần Quang Hoài - Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai. Phát biểu bế mạc hội nghị, Tổng Cục trưởng đánh giá cao những thông tin được trao đổi tại hội nghị đối với Việt Nam nói riêng và các nền kinh tế APEC nói chung. Công tác giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra cần có kế hoạch tổng thể được xây dựng trên cơ sở sử dụng các nguồn thông tin chia sẽ từ các nền kinh tế thuộc APEC. Hoạt động phòng chống thiên tai cần được lồng ghép vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các cấp, các ngành và từng địa phương.
Thiên tai, biến đổi khí hậu sẽ vẫn còn tiếp diễn trên toàn cầu nói chung và khu vực APEC nói riêng. Các vẫn đề đối mặt với nhiều thách thức từ thiên tai và BĐKH cần được tiếp tục ghi nhận, học hỏi, chia sẻ những sáng kiến từ các nền kinh tế ở các nước phát triển. Tiếp tục truyền tải các thông tin, bài học kinh nghiệm có giá trị, nhận thức rõ cho người dân và chỉ có khoa học công nghệ mới có thể giải quyết các vấn đề lớn mang tính liên vùng, liên khu vực.
Bế mạc Hội nghị quan chức cao cấp APEC về quản lý thiên tai lần thứ 11 tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
Hội nghị thống nhất bản khuyến nghị chung gửi lãnh đạo cấp cao của các nền kinh tế APEC để quan tâm, thúc đẩy các hoạt động tăng cường hợp tác phát triển và đổi mới công nghệ tiên tiến nhằm hỗ trợ hiệu quả công tác phòng chống thiên tai liên vùng tại các nền kinh tế APEC. Trong đó, chú trọng giải pháp phòng ngừa, giảm thiểu trước thiên tai, ứng phó khẩn cấp, tái thiết tốt hơn sau thiên tai, đầu tư cơ sở hạ tầng thông tin được xác định là những ưu tiên hàng đầu, qua đó đã đề xuất một số khuyến nghị chung cho các nền kinh tế thành viên như:
- Thúc đẩy triển khai những giải pháp khoa học - công nghệ mới để hỗ trợ quá trình ra quyết định trong công tác phòng, chống thiên tai và thích ứng với BĐKH.
- Thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng giảm thiểu các tác động của hiện tượng thiên tai "Bình thường mới", nhất là xói mòn bờ sông/bờ biển, mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét, siêu bão, động đất, xâm nhập mặn.
- Ưu tiên đầu tư cho hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông để tăng cường công tác dự báo, cảnh báo thiên tai.
- Tăng cường khoa học - công nghệ trong quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, đặc biệt là tại cấp cơ sở.
- Tăng cường hợp tác giữa các ủy ban, nhóm công tác của APEC trong việc chia sẻ kiến thức về giảm thiểu rủi ro thiên tai nhằm thực hiện Khung giảm thiểu rủi ro thiên tai được các thành viên APEC thông qua năm 2015.
- Rà soát các tiến bộ đạt được trong việc áp dụng công nghệ tiên tiến để chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống khẩn cấp một cách hiệu quả, như đã đề ra trong Chương trình nghị sự năm 2018 của Nhóm công tác về ứng phó với tình trạng khẩn cấp (EPWG) và các cuộc họp liên quan.
Tại phiên bế mạc, thay mặt nước chủ nhà Việt Nam, ông Trần Quang Hoài- Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai đã tặng hoa và chuyển giao quyền đăng cai hội nghị APEC lần thứ 12 năm 2018 cho nền kinh tế chủ nhà Papua New Guinea.
Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh